De camera als spiegel

Er zijn talloze essays geschreven over de illusie van objectiviteit in fotografie. Want vergis je niet: een foto is altijd subjectief. Het moment dat je kiest om af te drukken, het standpunt dat je inneemt… Allemaal keuzes die leiden tot een gekleurde weergave van de werkelijkheid.

Deze blogpost gaat hier niet verder op in. Dit is reeds genoeg gedocumenteerd en besproken. Ik wil het hebben over hoe dit onbewust ook gebeurt bij cursisten.

In de vier jaar dat ik lesgeef, heb ik dit steeds opnieuw gemerkt. Wat en hoe je fotografeert, zegt veel over jou, ook als je dat niet meteen doorhebt. Zelfs bij de cursisten die denken nog geen stijl ontwikkeld te hebben, zie je bijna altijd iets van hun blik op de wereld doorschemeren in hun beelden.

Zo had ik bijvoorbeeld een cursiste die, door tijdsgebrek, vooral thuis fotografeerde. Een raam met invallend licht, een paar schoenen in de hoek, een slipje dat bengelde over de wasmand. Volgens haar: niks bijzonders. “Is het te banaal?” vroeg ze zich luidop af.

Maar ik merkte een zekere fragiliteit op in haar beelden. Een poëtisch essay over de kwetsbaarheid en de vluchtigheid van het dagelijks leven. Een portret van een vrouw die zich beperkt voelt, maar schoonheid ziet in het alledaagse.

Dit is wat fotografie kan doen. Zonder woorden tonen wie je bent.

Dat is precies wat mij blijft raken in de lessen. Je leert niet alleen fotograferen. Je leert kijken. En vaak ook: jezelf beter begrijpen.